Blog #16 De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) over migratie: enkele standpunten uitgelicht
Het is vandaag 17 maart en wij verzorgen dan ook een statigblog in het thema van de verkiezingen. Dit Statigblog wordt verzorgd door Hannes Brown, redactielid van de Statig. Hij schrijft een artikel over de standpunten van de VVD over migratie.
Vergeet niet om te stemmen!
Doortje Peters
h.t. Commissaris Extern, Bestuur XXXV
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) over migratie: enkele standpunten uitgelicht
In 1996 schreef de Amerikaanse politiek wetenschapper Samuel Huntington ‘’(…) that culture and cultural identities, which at the broadest level are civilization identities, are shaping the patterns of cohesion, disintegration, and conflict in the post-Cold War world.’’[1] Deze propositie, die door Huntington inmiddels vijfentwintig jaar geleden is neergepend, is controversieel, maar doet m.i. zeker geen kracht inboeten aan relevantie. Cultuur is een complex verschijnsel dat zich niet tot landsgrenzen beperkt. De natiestaat mag dan misschien wel nog steeds het dominante politieke ordeningsmodel zijn van waaruit internationale betrekkingen worden aangegaan, maar het is m.i. onterecht om culturen volledig in een statelijke context te beschouwen. We zien regelmatig dat culturele conflicten zich over meerdere werelddelen kunnen uitstrekken. Cultuur als belangrijkste bron van conflict? Wellicht had Huntington gelijk, misschien ook niet. De boodschap is niettemin duidelijk.
Wat zegt de VVD over migratie in haar verkiezingsprogramma? Dit is een interessante vraag omdat de partij ‘van’ onze – weliswaar demissionaire – minister-president al jaren een grote speler is in politiek Den Haag. Daarover zo meer. Eerst nog even het volgende.
Er is een verband tussen culturele conflicten en migratie. Migratie, waar het de mens betreft, is in z’n algemeenheid verplaatsing, en in de politieke context ziet migratie vaak op de verplaatsing van het ene land naar het andere land, of van het andere land naar het ene land, enzovoort. Het spreekt voor zich dat interstatelijke migratie (of het nu emigratie of immigratie betreft) gepaard kan gaan met een transitie van het ene naar het andere cultuurgebied. Bij extreem grote verschillen tussen culturen kan migratie meebrengen dan een individu de eigen manier van leven volledig dient te veranderen. De vorm van migratie, bijvoorbeeld arbeids- of vluchtmigratie, speelt natuurlijk ook een rol bij de mate van frictie die kan ontstaan tussen nieuwkomers met andere culturele gebruiken dan de culturele gebruiken van de ingezeten van een land. Migratie kan culturele conflicten aanwakkeren, en, wellicht, ook beperken.
Omdat migratie een wezenlijk onderdeel is van het maatschappelijk leven, is het verschijnsel ook eigenlijk altijd een van de voornaamste verkiezingsthema’s. De Tweede Kamerverkiezingen van vandaag staan ook weer gedeeltelijk in het teken van migratie. De partij ‘van’ onze demissionaire minister-president – en ook overigens doctor in het oorlogsrecht Klaas Dijkhoff – wijdt zogezegd ook de nodige woorden aan het thema migratie. Daarover nu wél meer.
Migratie wordt in het verkiezingsprogramma van de VVD behandeld onder de kop ‘Migratie en integratie’.[2] Op het voorblad bij dit thema treft men een afbeelding aan van een boot met daarin geplaatst vermoedelijk asielzoekers in vermoedelijk een zee, ergens. Men vond het bij de VVD kennelijk verantwoord om integratiethematiek dan maar gelijk te behandelen bij het thema migratie. Dit verbaast mij niet aangezien deze twee onderwerpen nauw samenhangen. Vervolgens komen de juridische aspecten (migratie- en integratiebeleid) voorbij, maatregelen in tijden van crisis, draagvlak in de samenleving voor immigratie, integratie en de verdediging van vrije waarden. Een mooie opsomming zou ik zo zeggen, in ieder geval wordt gelijk duidelijk waar het over gaat.
Onder de header lezen we een soort exposé in blauw. De VVD grijpt terug op de geschiedenis en stelt dat migratie sinds de ratificatie van het VN-vluchtelingenverdrag van tijdelijke opvang steeds meer is gaan uitmonden in permanente huisvesting in een ander land.[3] Culturele frictie die kan ontstaan ten gevolge van bijvoorbeeld radicale islamisering moet in de optiek van de VVD o.a. worden aangepakt met een sterk Europees buitengrenzenbeleid.[4] Wat betreft de begeleiding van nieuwkomers, is inburgering niet louter de verantwoordelijkheid van die nieuwkomers zelf, maar is eveneens de medewerking van het opvangende land vereist.[5]
Wat betreft migratie lijkt de VVD ook in te zetten op een duurzaam migratiebeleid, waarbij regionale opvang voor vluchtelingen in een ‘EU-migratiedeal-regio’ de norm wordt.[6] In dit verband is volgens de partij een sterk verenigd Europa dat verstandig migratiebeleid tot stand brengt eveneens essentieel.[7]
Een sectie van het partijprogramma is zogezegd gewijd aan ‘crisismaatregelen’, de partij erkent inderdaad het feit dat daadkrachtig optreden ter voorkoming van een nieuwe migratiecrisis essentieel is.[8] Wellicht een slimme zet, daarbij toon de partij zich bereid om oplossingsgericht te denken.
Migratie is een thema dat gevoelig ligt bij de mensen. De VVD heeft er dan ook goed aan gedaan om de aandacht te vestigen op het draagvlak dat voor migratie moet bestaan in een samenleving. Volgens de VVD komt onvrede omtrent migratie voor een deel door de toestroom van mensen die geen vluchteling zijn en door het niet kunnen uitzetten van criminele asielzoekers of asielzoekers die overlast geven.[9]
Wat betreft integratie op zichzelf lijkt de VDD in te zetten op ‘voor wat hoor wat’. ‘Nieuwkomers moeten, in ruil voor ‘de geboden gasvrijheid’, bijdragen aan de samenleving. In lijn hiermee stelt de partij dat de ‘vrije’ Nederlandse waarden geen vanzelfsprekendheid zijn en actief moeten worden verdedigd (red. aanhalingstekens toegevoegd)’[10] Het spreekt voor zich dat een en ander nadere uitwerking verdient.
Het partijprogramma van de VVD is natuurlijk voor een deel een combinatie van abstracte beleidsvoornemens, ‘richtinggevend’ taalgebruik en zo nu en dan van symboolpolitiek. Daar is de VVD zeker niet uniek in. Er is vaak een groot verschil tussen de mooie voornemens in partijprogramma’s en de wet- en regelgeving die uiteindelijk komt te gelden. Zie eerst maar eens de politieke race te winnen. In Nederland komt het in de nationaalrechtelijke sfeer toch vaak aan op polderen, compromissen sluiten dus. Uiteindelijk zullen de VVD en de andere politieke partijen die meedingen, en in het bijzonder die partijen die uiteindelijk coalitiekabinetten zullen gaan vormen, m.i. goed moeten luisteren naar de kiezer. Wat betreft cultuur, conflict, migratie en al die andere thema’s die centraal staan tijdens de Tweede Kamerverkiezingen, doen partijen er in beginsel goed aan om zoveel mogelijk te blijven bij hun initiële verkiezingsbeloftes. Daarmee doen zij ook recht aan het democratiebeginsel. Ik zou zeggen, stem vandaag!
[1] S.P. Huntington, The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order, Simon & Schuster UK Londen: 2002, p. 20.
[2] Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, Verkiezingsprogramma 2021-2025, p. 55, https://www.vvd.nl/content/uploads/2021/02/Verkiezingsprogramma-VVD-2021-2025.pdf.
[3] Ibid., p. 55.
[4] Ibid., p. 55.
[5] Ibid., p. 55.
[6] Ibid., p. 66.
[7] Ibid., p. 66.
[8] Ibid., p. 57.
[9] Ibid., p. 58.
[10] Ibid., p. 59-60.
